Puszcza Białowieska

Puszcza Białowieska jest to rozległy kompleks leśny znajdujący się na pograniczu Polski i Białorusi w województwie podlaskim. Powstała ona z połączenia 4 dawnych puszcz: Puszczy Białowieskiej, Puszczy Ladzkiej, Puszczy Świsłockiej i Puszczy Szereszewskiej. Cały kompleks leśny Puszczy Białowieskiej zajmuje obecnie ponad 1500 km2, z czego około 42% leży w granicach polski. Pierwotny charakter puszczy był możliwy do zachowania gdyż na tym terenie w XV wieku były tereny łowieckie królów polskich i książąt litewskich. Od roku 1932 na terenie puszczy wydzielony został park narodowy nazwany od imienia puszczy. Jest to jeden z najmniejszych parków narodowych w Polsce. Najcenniejszym fragmentem lasu, stanowiącym tzw. jej serce to obszar przylegający do granicy białoruskiej liczący sobie ponad 500 lat. W miejscu tym znajduje się Rezerwat Ścisły Białowieskiego Parku Narodowego. Na tym obszarze nie prowadzono żadnej gospodarki leśnej ani nie prowadzono wyrębu. Dlatego też jest to unikat w skali światowej i jest to jedno z najbardziej cennych przyrodniczo miejsc na świecie.

Puszczę porasta bogata fauna roślin naczyniowych (około 1020 gatunków), grzybów (około 4000 gatunków), mchów (około 260 gatunków), porostów (około 400 gatunków), 26 gatunków drzew, w tym 21 liściastych i 5 szpilkowych, 19 gatunków paproci, 6 gatunków widłaków a także skrzypy i inne rośliny często spotykane tylko na tym terenie. Występuje wiele gatunków rzadkich, zagrożonych i chronionych min: fiołek torfowy, wełnianka delikatna, zimoziół północny, brzoza niska, gnidosz królewski. Na terenie puszczy spotkać można też rośliny z rodziny storczykowatych nim: sercowatą czy obuwika pospolitego. Niewątpliwie najcenniejsze w puszczy to stare drzewostany o charakterze pierwotnym. Są to głównie świerk pospolity, sosna zwyczajna, olsza czarna, dąb szypułkowy, brzozy. Spotkać można również jesiony wyniosłe, lipy drobnolistne, klony zwyczajne, graby pospolite. Wiekowe drzewa często osiągają rozmiary niespotykane nigdzie indziej. Ponad 1100 rosnących na terenie parku posiada status pomnika przyrody. Wiele z nich ma już swoją nazwę np. Dąb Maciek, Dąb Król Nieznanowa, Dąb Imperator Południa, Dąb Imperator Północy, Dąb Jagiełły. Największy zanotowany okaz w puszczy to 43,6 m dąb szypułkowy o obwodzie pnia 741cm.

Najbardziej znanym przedstawicielem bogatej fauny Puszczy Białowieskiej jest żubr. Bogata fauna puszczy liczy ponad 11 tysięcy gatunków. Obok żubra występuje tutaj 58 gatunków ssaków, około 260 gatunków ptaków, 7 gatunków gadów, 13 gatunków płazów także licznie występują pijawki, pająki a zwłaszcza owady.

Populacja żubra w Puszczy Białowieskiej jest najliczniejszą populacją żyjącą na wolności. W roku 2011 odnotowano 473 osobniki. Żubry znikły z Puszczy w roku 1919, gdy zabito tam ostatniego osobnika. Dopiero w 1952r. dzięki wytrwałości Międzynarodowego Towarzystwa Ochrony Żubra udało się na nowo wprowadzić żubry do Puszczy. Występują tutaj również: rysie, wilki, łosie, jelenie, sarny, dziki, wydry europejskie, borsuki, kuny leśne, łasice, gronostaje, tchórze zwyczajne, zające bielaki, zające szaraki oraz bobry europejskie. Na terenie Puszczy zamieszkiwały dawniej niedźwiedzie brunatne oraz wymarłe już tarpany i tury.

W Puszczy Białowieskiej gniazduje wiele gatunków ptaków i jest ona uznana za Obszar specjalnej ochrony ptaków sieci Natura 2000. Prawie 45 gatunków objętych jest ochroną gatunkową a 12 znajduje się w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt. Można tu spotkać: muchołówkę białoszyje, orzełka włochatego, dzięcioła białogrzbietego, sóweczkę, dzięcioła trójpalczastego, orlika krzykliwego, dzięcioła czarnego, cietrzewie, derkacze.