Kulik wielki

Kulik wielki Numenius arquata należy do rodziny bekasowatych i rzędu siewkowych, których jest największym przedstawicielem. Ma charakterystycznie zagięty do dołu, bardzo długi dziób, u samic często zauważalnie dłuższy niż u samców (średnio o 4 cm). Można go łatwo pomylić z kulikiem mniejszym, który występuje rzadziej. Kulik wielki jest jednolicie szarobrunatno kreskowany i prążkowany, bez wyróżniających się cech upierzenia. Posiada klinowaty biały kuper i ciemniejsze lotki zewnętrzne. W locie przypominający lot mewy. Jego długość waha się od 48 do 57cm (sam dziób ma 9-15cm), rozpiętość skrzydeł natomiast od 89 do106cm. Ptak ten lata dość nisko, a będąc na ziemi porusza się wolno. Miejsce ich gniazdowania można określić poprzez nasłuchiwanie odgłosów, a także obserwacje zachowania, gdy kołują ponad miejscem w którym przebywają. Okres rozrodu przypada na kwiecień i maj. Samica składa jaja w wyżłobionym dołku wśród gęstych traw, w pobliżu wody, na łące lub wrzosowisku, w miejscu, z którego widać dużą przestrzeń. Gniazdo jest wysłane suchymi źdźbłami. Przez okres 26-30 dni samica lub samiec naprzemiennie wysiadują od 3 do 4 jaj (jaja są oliwkowozielone z brązowymi plamkami). Po 5 tygodniach od wyklucia młode uzyskują lotność. Kulik podczas lęgów jest bardzo płochliwy, jednak po wykluciu piskląt staje się hałaśliwy i agresywny. Pary gniazdują przeważnie pojedynczo, jednak zdarza się , że w sprzyjających warunkach jest po kilka par blisko siebie. Pisklęta po wykluciu mają dziób prosty, który dopiero po 3 tygodniach zaczyna się zakrzywiać do dołu. Zwierzęta te żerują na podmokłych łąkach, mulistych wybrzeżach rzek i jezior, a także na bagnach, gdzie żywią się zamieszkującymi tam średniej wielkości bezkręgowcami: owadami i ich larwami, pierścienicami, skorupiakami, pająkami, małżami, ślimakami, małymi kręgowcami (płazy, ryby). Zdarza się też, że uzupełniają dietę jagodami i nasionami. Są to ptaki wędrowne. W Polsce najczęściej spotykane w dolinie Noteci, szczególnie w jej środkowym biegu, oraz na Bagnach Biebrzańskich. Na tych obszarach gniazduje najliczniejsza krajowa populacja tego gatunku - ok. 70%. Pozostała część zajmuje obszary w dolinach Warty i Obry, a także w dolinie Odry i Bugu (sporadycznie) i w wielu innych rejonach. W okresie wędrówek spotykany jest na terenie całego kraju, nieco liczniej na wybrzeżu. Rzadko spotykany zimą. W Europie występuje w zachodniej, północnej i środkowej części, aż po Ural. Poza Europą natomiast zimowiska występują wzdłuż wybrzeży północno-zachodniej Afryki i południowej Azji. Jego populację lęgową w Europie szacuje się na 130 000–270 000 par, w Polsce zaś na 650-700 par.

Gatunek objęty jest ochroną ścisłą, wymieniony w Założeniach Dyrektywy Ptasiej, a także w Czerwonej Księdze Zwierząt.

Ciekawostki:

Znany jest przypadek tego ptaka który przeżył 32 lata!

Kulik odzywa się dość często. Podczas lotu wyśpiewuje melodyjne gwizdy - „kuu-li”, podczas wędrówek natomiast „kuu-kui-kuh”. Jeśli grozi mu niebezpieczeństwo ostrzega groźnym „wi-wi-wiu!”.

Pamiętaj:

Na terenach zurbanizowanych liczebność kulika wielkiego maleje. Niezbędna jest ochrona jego lęgowisk i zimowisk, co wiąże się z zakazem osuszania łąk, a także nie doprowadzanie do ich zarastania. Bardzo korzystna byłaby zmiana sytemu koszenia łąk, czyli koszenie od środka do zewnątrz łanu.