Obszar Ostoja Drawska obejmuje najcenniejszy przyrodniczo i krajobrazowo fragment Pojezierza Drawskiego, które zostało ukształtowane w wyniku działalności lądolądu podczas ostatniego zlodowacenia bałtyckiego. Powstało wówczas wiele ciekawych form terenu, jak na przykład: wały morenowe, ozy, czy doliny rzeczne. Topniejący lądolód pozostawił dużą ilość wody, która wypełniła liczne zagłębienia tworząc jeziora. Ciekawostką obszaru są dobrze zachowane jeziora lobeliowe. Obszar ochronny jest dobrze przygotowanym regionem pod względem turystycznym. Lokalna sieć komunikacyjna pozwala na swobodne przemieszczanie się w obrębie ostoi. Wysoki standard usług gastronomicznych oraz bogata oferta noclegowa zachęcają do przybycia. Wreszcie duża ilość atrakcji czyni ten region wartym poznania.
Obszar Natura 2000 Ostoja Drawska, to nie tylko miejsce ochrony ponad 80 gatunków ptaków, wymienionych w załączniku do Dyrektywy Ptasiej. To także region
występowania wielu innych cennych przedstawicieli fauny. Świat roślinny ostoi także zasługuje na uwagę. Udokumentowano występowanie roślinności zarówno
ciepłolubnej, jak i arktycznej. Spotykani są także przedstawiciele flory atlantyckiej, górskiej, czy borealnej. Odnotowano ponadto dużą ilość cennych typów siedlisk.
Ich obecność bezpośrednio przekłada się na mnogość gatunków ptaków, które wykorzystują te siedliska jako tereny polowań, czy miejsca lęgowe. Ostoja oprócz cennych
siedlisk, niejednokrotnie w postaci obszarów leśnych, jest także często użytkowana przez lokalną ludność do celów rolniczych.
Gatunki zwierząt z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej, występujące na obszarze Natura 2000 Ostoja Drawska:
Ptaki
• Batalion Philomachus pugnax
• Bączek Ixobrychus minutus
• Bąk Botaurus stellaris
• Bernikla białolica Branta leucopsis
• Bielik Haliaeetus albicilla
• Błotniak łąkowy Circus pygargus
• Błotniak stawowy Circus aeruginosus
• Błotniak zbożowy Circus cyaneus
• Bocian biały Ciconia ciconia
• Bocian czarny Ciconia nigra
• Brodziec piskliwy Actitis hypoleucos
• Brzegówka Riparia riparia
• Brzęczka Locustella luscinioides
• Cyraneczka Anas crecca
• Cyranka Anas querquedula
• Czajka Vanellus vanellus
• Czapla siwa Ardea cinerea
• Czernica Aythya fuligula
• Derkacz Crex crex
• Drzemlik Falco columbarius
• Dudek Upupa epops
• Dzięcioł czarny Dryocopus martius
• Dzięcioł średni Dendrocopos medius
• Dzięciołek Dendrocopos minor
• Gągoł Bucephala clangula
• Gąsiorek Lanius collurio
• Gęgawa Anser anser
• Gęś białoczelna Anser albifrons
• Gęś zbożowa Anser fabalis
• Głowienka Aythya ferina
• Jarzębatka Sylvia nisoria
• Kania czarna Milvus migrans
• Kania ruda Milvus milvus
• Kobuz Falco subbuteo
• Kokoszka Gallinula chloropus
• Kormoran Phalacrocorax carbo
• Krakwa Anas strepeta
• Kropiatka Porzana porzana
• Krzyżówka Anas platyrhynchos
• Kszyk Gallinago gallinago
• Lelek Caprimulgus europaeus
• Lerka Lullula arborea
• Łabędź czarnodzioby Cygnus bewickii
• Łabędź krzykliwy Cygnus cygnus
• Łabędź niemy Cygnus olor
• Łęczak Tringa glareola
• Łyska Fulica atra
• Mewa pospolita Larus canus
• Muchołówka mała Ficedula parva
• Nurogęś Mergus merganser
• Orlik krzykliwy Aquila pomarina
• Perkoz dwuczuby Podiceps cristatus
• Perkoz rdzawoszyi Podiceps grisegena
• Perkozek Tachybaptus ruficollis
• Płaskonos Anas clypeata
• Podróżniczek Luscinia svecica
• Przepiórka Coturnix coturnix
• Puchacz Bubo bubo
• Remiz Remiz pendulinus
• Rybitwa czarna Chlidonias niger
• Rybitwa rzeczna Sterna hirundo
• Rybołów Pandion haliaetus
• Samotnik Tringa ochropus
• Sieweczka rzeczna Charadrius dubius
• Siniak Columba oenas
• Słonka Scolopax rusticola
• Sokół wędrowny Falco peregrinus
• Sóweczka Glaucidium passerinum
• Srokosz Lanius excubitor
• Strumieniówka Locustella fluviatilis
• Śmieszka Larus ridibundus
• Świergotek polny Anthus campestris
• Świerszczak Locustella naevia
• Świstun Anas penelope
• Trzmielojad Pernis apivorus
• Uszatka błotna Asio flammeus
• Wąsatka Panurus biarmicus
• Włochatka Aegolius funereus
• Wodnik Rallus aquaticus
• Zielonka Porzana parva
• Zimorodek Alcedo atthis
• Żuraw Grus grus
Miód drahimski
Nazwa tego produktu pochodzi od dawnej nazwy miejscowości Stare Drawsko-Drahim,
o długiej tradycji pszczelarskiej. Według źródeł już w 1565 r. w okolicy znajdowało się 11 pasiek. Miód drahimski występuje w pięciu odmianach: miód gryczany, wrzosowy, lipowy, rzepakowy, wielokwiatowy. Oznaczony został unijnym znakiem Chronione Oznaczenie Geograficzne i może być wytwarzany jedynie w gminach: Czaplinek, Wierzchowo, Barwice, Borne Sulinowo oraz Nadleśnictwa Borne Sulinowo położonych na Pojezierzu Drawskim.
Wyroby wpisane na listę produktów tradycyjnych:
Chleb razowy „koprzywieński”
Tradycja wypieku tego chleba pochodzi z okresu powojennego, kiedy to na terenie Koprzywna osiedliły się rodziny ze wschodnich terenów Polski. Gospodynie wypiekały chleb koprzywieński w piecach chlebowych z 1909 i 1926 roku z użyciem kolibek i dzieży, najlepiej z drzewa dębowego. Piece opala się drewnem iglasto-liściastym, z domieszką drewna jabłoni dla nadania aromatu lub drewna bukowego w celu uzyskania ciemniejszego koloru. Od lat witano tym chlebem młodą parę i ważnych gości, wręczano go starostom
w czasie dożynek.
Jeziorowy ogórek kiszony
Pochodzący z okolic Kalisza Pomorskiego ogórek kiszony, to tradycyjny produkt lokalny o bogatej tradycji. Wszystkie składniki, czyli ogórek, koper, czosnek i chrzan, a nawet woda pochodzą z okolicznych terenów. Świeże ogórki są kiszone w dębowych beczkach, które po szczelnym zamknięciu umieszcza się w jeziorze. Panująca przy dnie temperatura wody 3-4°C, zapewnia ogórkom odpowiedni kolor, twardość, a przede wszystkim smak.
Aby podtrzymać okoliczne tradycje w regionie odbywają się cykliczne imprezy kulturalne, takie jak:
Euroregionalne Spotkania Łowieckie - „Darz Bór”
Jest to wydarzenie promujące kulturę oraz tradycje łowieckie. Odbywa się w sierpniu
w Połczynie Zdroju. Jest to okazja do degustacji przysmaków kuchni myśliwskiej, obejrzenia zawodów strzeleckich, pokazów psów myśliwskich, pracy sokolników, uczestnictwa
w paradzie Kół Łowieckich, czy posłuchania muzyki myśliwskiej.
Święto Wody i Ryby
Jednym z walorów podnoszących atrakcyjność Pojezierza Drawskiego jest duża liczba jezior o krystalicznie czystej wodzie, w samej gminie Czaplinek znajduje się ich aż 47. Co roku
w miesiącach letnich właśnie w Czaplinku odbywa się Święto Wody i Ryby - impreza promująca zdrowy wypoczynek i kuchnię regionalną. Tradycyjnie jest konkurs na potrawę
z ryb Pojezierza Drawskiego pod hasłem: „Czaplinecki przysmak z ryb”, zawody wędkarskie, regaty żeglarskie, czy też smażenie ryb przez samego burmistrza.
Jarmark nad Jeziorem Ogórkowym
Jarmark nad Jeziorem Ogórkowym odbywa się w lipcu w Kaliszu Pomorskim nad Jeziorem Młyńskim, zwanym też Ogórkowym, co ma związek z tradycją tego miejsca. Właśnie w tych okolicach w latach 60-tych istniała Rejonowa Spółdzielnia Ogrodniczo-Pszczelarska, w której produkowano ogórki kiszone w dębowych (ok. 115 litrowych) beczkach. Beczki zatapiano
i wyławiano z wody po kilu miesiącach. Nad Jeziorem powstaje specjalna wioska ogórkowa, gdzie znajduje się wystawa ogórkowa, sklep ogórkowy, serwowane są w niej dania ogórkowe: mizeria, ogórki kiszone, zupa ogórkowa i inne.
Ogólnopolski Konkurs Tkaczy
Warto również wspomnieć o inicjatywie organizowanej już od kilku lat przez Złocieniecki Ośrodek Kultury jaką jest Ogólnopolski Konkurs Tkaczy. Związane jest to z bogatą tradycją tkacką tego regionu. Istnieje wiele ciekawych kronik, zdjęć, opowiadań odnośnie rozwoju przemysłu włókienniczego w Złocieńcu. W latach 70-tych mieścił się tam Zakład Przemysłu Włókienniczego, który stanowił główne źródło zatrudnienia ówczesnych mieszkańców. Uczestnicy konkursu rywalizują o tytuł Mistrza Złotego Czółenka, tkając prostą tkaninę
o szerokości 30 cm, symbolizującą rzekę Drawę. Jury ocenia: długość pracy, prawidłowość splotu, równość wykonania i jakość wykończenia.
Drawski Park Krajobrazowy
Drawski Park Krajobrazowy to położona w centralnej części Ostoi Drawskiej obszarowa forma ochrony. Park wyróżnia się bardzo urozmaiconą budową geomorfologiczną, na co miało wpływ zlodowacienie bałtyckie. Działalność lądolodu przyczyniła się do powstania bogatej sieci rzecznej oraz licznych jezior. Dzięki temu w parku panują dobre warunki do aktywnego wypoczynku. Odwiedzający mają możliwość uprawiania sportów wodnych, żeglarstwa korzystania ze szlaków kajakowych, czy wędkowania. Dla miłośników turystyki pieszej dostępnych jest wiele kilometrów szlaków oraz ścieżek edukacyjnych wiodących po leśno-łąkowych terenach.
Ruiny zamku Drahim w Starym Drawsku
Wzniesiony przez zakon Joannitów z początkiem drugiej połowy XIV wieku zamek to znakomite miejsce dla miłośników historii. Obecne ruiny zamku położone są pomiędzy jeziorami Drawsko i Żerdno. Budowla wzniesiona została z głazów granitowych oraz cegły na planie czworoboku, w stylu gotyckim. Zamek otoczono murami warownymi z licznymi otworami strzelniczymi. Joannici drahimscy prowadzący niekorzystną dla Polski politykę zostali na polecenie Władysława Jagiełły w 1407 roku wypędzeni z twierdzy. Od 1994 roku pozostałe ruiny należą do osoby prywatnej i zaaranżowane zostały jaka atrakcja dla turystów. Na zwiedzających czeka wspaniałe muzeum ze zbiorami broni, zbroi, narzędzi tortur. Nieodłącznymi elementami przyciągającymi gości są turnieje rycerskie, kuchnia braci zakonnych (wszystkie dania zgodnie ze średniowiecznymi przepisami), muzyka z tamtego okresu i możliwość noclegu na zamku na siennikach wypchanych słomą.
Sławogród
Sławogród to miejsce, gdzie odtworzono wczesnośredniowieczny gród rycerski. Rekonstrukcji poddano ówczesne zabudowania oraz fortyfikacje. Sławogród to jednak nie tylko rodzaj muzeum na świeżym powietrzu. Oprócz odwzorowania obiektów średniowiecznej osady, gród tętni życiem. Przygotowano tutaj zagrodę ze zwierzętami,
a także wyznaczono miejsce uprawy ziół. W chacie kowala można zapoznać się z dawnymi rzemiosłami: kowalstwem i mincerstwem. Odbywają się tutaj walki rycerskie, pokazy rzemiosła, turnieje łucznictwa i miecza, hokej celtycki oraz warsztaty kulinarne. Odwiedzający mają ponadto możliwość skosztowania prawdziwych staropolskich dań. Warownia znajduje się nad jeziorem Drawskim w miejscowości Czaplinek.
W przygotowaniu
Literatura:
Gielmuda E., Pawłowicz E., Zachodniopomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Barzkowicach, „Produkty Regionalne Województwa Zachodniopomorskiego”, Wydawca: P.P.H. Zapol Dmochowski, Sobczyk sp.j., Szczecin 2011.
Svensson L., Mullarney K., Zetterström D., „Przewodnik Collinsa Ptaki”, Oficyna Wydawnicza, Warszawa 2012
Strony internetowe:
http://www.gdos.gov.pl/files/artykuly/5067/instrukcja_wypelniania_sdf.zip
http://natura2000.gdos.gov.pl
http://geoserwis.gdos.gov.pl
http://obszary.natura2000.org.pl
http://wrota.czaplinek.pl
http://www.slawogrod.eu